Fietstocht Hilversum en bezoek aan het raadhuis, zaterdag 9 september
Traditiegetrouw vond ook dit jaar tijdens de Open Monumentendagen de GGC-fietstocht door het Gooi plaats, ook nu weer onder de enthousiasmerende leiding van Bert. We verzamelen in zijn strategisch gelegen woning en worden getracteerd op zelfgebakken appeltaart en cake. De appeltaart bracht een van de deelnemers tot de opmerking dat hij nog nooit in zijn (lange) leven zulke heerlijke taart had gekeurd.
Keurig op tijd vertrekken we op de fiets naar het raadhuis van Hilversum. Bert had 15 (gratis) toegangskaarten geregeld voor een korte rondleiding en
torenbeklimming. Het raadhuis is het meesterwerk van W.M. Dudok, toentertijd de stadsarchitect en stedenbouwkundige van de gemeente Hilversum. Het raadhuis werd opgeleverd in 1931. Dudok heeft tal van woonwijken en scholen ontworpen in een stijl die ook nu nog modern aandoet. Onze rondleidster van het Dudok Architectuur Centrum heet Iris en zij neemt ons mee naar de Burgerzaal, het hart van het raadhuis en eigenlijk van Hilversum als geheel. De ruimte is oogverblindend door de toepasing van wit marmer (helaas aangetast door een agressief schoonmaakmiddel) en goudgeglazuurde tegeltjes. Een rij zuilen aan een zijde geeft de ruimte de sfeer van een Italiaans palazzo. De verlichting is indirect. Dudok gaf veel aandacht aan het lichtplan, bij het betreden zowel als bij het verlaten van de Burgerzaal zien we in het plafond een rij pijlen oplichten die ons geleiden. Dudok bepaalde de vormgeving van alle elementen in en aan het gebouw. Hij eiste zelfs dat de gevels aan de onderzijde zouden worden voorzien van rijen knalrode pelargoniums en dat het klimop zou worden ingetoomd tot strakke vierkantjes in een voorgeschreven ritme langs de gevels. De volgende ruimte is de Raadzaal. Hier valt het materiaalgebruik op in de vorm van prachtige houtsoorten en de geweven wandbespanning. Ook hier indirecte verlichting en ten opzichte van elkaar verspringende vlakken die de ruimte de sfeer van een theater geven. Een drietal enorme raampartijen biedt uitzicht op de wereld buiten (en omgekeerd). Voor de moedigste deelnemers wacht de torenbeklimming met zicht op het klokkenspel en de (nog wat mistige) omgeving.
 |
 |
 |
||
We fietsen verder, waarbij we merken dat Hilversum op een stuwwal is gebouwd. Ons lunchadres is De Eendracht aan de 's-Gravelandseweg. Later zou de voorzitter van De Unie aan de overkant ons vertellen dat die weg met een aantal meters is ingegraven om de tram een soepele doortocht te kunnen verlenen. Voordien moest de tram ter plaatse door de passagiers omhoog worden geduwd. De lunch is voortreffelijk verzorgd en we zitten gelukkig buiten onder een zonwering.
 |
 |
 |
||
De Herensociëteit De Unie houdt ook open huis en de voorzitter verwelkomt ons voor de ingang. De dresscode (jasje, dasje) geldt vandaag niet. De voorzitter wordt niet moe om ons alle details van het gebouw uit te leggen. Er is een biljartzaal, een kegelbaan (bespeeld door de club Gooi Om) en een zaal met trompes l'œil. De collectie schilderijen is van museale kwaliteit te noemen.
 |
 |
 |
||
Langs het Rosarium fietsend bereiken we de Costerustuin, een verborgen oase in een woonwijk. De tuin wordt als sinds de opening in 1930 door vrijwilligers beheerd. De planten zijn op familie gerangschikt. Achterin is een aangenaam zitje en de dames schenken er glazen water in.
De tocht gaat verder door een tunneltje (een van de deelnemers komt hier ten val), door bouwland en bos en verder naar de buitenplaats Gooilust. Hier woonden freule Louise Six met haar man Frans Blaauw. Het landgoed was eigendom van de familie Six en Blaauw was bedreven in het uitgeven van het (vele) geld van zijn vrouw. Hij gaf het vooral uit aan exotische bomen en planten en ook aan dieren. We passeren twee voormalige gnoestallen. Deze en de andere dieren (wisenten, lama's, zebra's) werden door een haha belet om het terrein direct bij het huis te betreden. Voor deze dieren was de haha dus een hoho. Later is de haha voorzien van een hekwerk, zodat je niet meer in de greppel kon vallen. Het haha effect is daardoor helaas verloren gegaan, je ziet vanuit het huis nu geen ononderbroken groene ruimte meer.
 |
 |
 |
||
De Siertuin is een onderdeel van het landgoed. Deze tuin is geheel ommuurd. Hier is de moestuin geweest en nog steeds is er een boomgaard. Tot onze verrassing treffen we er rondleider Peter Prinssen aan en we 
volgen hem door de tuin. In de boomgaard treffen we enkele bezoekers aan die aan het appels plukken en rapen zijn. Dat is hier verboden en Peter gelast hen op barse toon om alle appels terug te geven. Hier en daar zijn foto's neergezet van Blaauw met zijn illustere gasten, van de Duitse ex-keizer en de koning van Bulgarije tot de hertog van Bedford. De ex-keizer schonk als aandenken drie berken die inmiddels weer zijn verdwenen. Maar tal van andere bomen en struiken zijn er nog en wat wegvalt wordt weer aangevuld. De vrijwilligers zijn niet te beroerd om stekken in hun eigen bijkeuken op te kweken om ze daarna in de siertuin te planten. Dus ook deze tuin draait op vrijwilligers. In de Siertuin krijgt Bert op onverwachte wijze de zo verdiende cadeaubon uitgereikt.
De tocht gaat verder en we dalen af naar het veenweidegebied van 's-Graveland. Hier zijn de vroegere buitenplaatsen te vinden van de Amsterdamse kooplieden. Via een gegraven vaart was dit gebied vanuit Amsterdam te bereiken. Fietsend langs de vaart komt Bert ten val omdat een andere deelnemer de aanwijzing ''rechtdoor'' uitlegt als ''rechtsaf''. De schade blijkt gelukkig beperkt. We komen weer tot onszelf op het terras van eertijds ''Bolle Jan'' (nu: Het Aanzien), waar je prima kan zitten, zij het met veel verkeerslawaai om je heen.
Het onderwijl uitgedunde gezelschap vervolgt zijn weg via het Ankeveensepad, langs pestbosjes (waar door de runderpest overleden koeien werden begraven) weer omhoog de stuwwal op en zo terug naar ons uitgangspunt. We zien terug op een prachtige, afwisselende en op de lunchkosten na gratis fietstocht. De hitte (> 30 graden) bleek goed te verdragen. Het programma bood voor elk wat wils. Zowel liefhebbers van landschap en natuur als van architectuur, tuinen, historie, zelfs schilderkunst kwamen volop aan hun trekken. En de fietsliefhebbers natuurlijk, maar dat waren ze allemaal.
Gerard